Into the bush!

Eindelijk! Na vier weken Chipata van binnen en van buiten te hebben gezien kunnen we er op uit! Natuurlijk waren de eerste weken er voor om pangono pangono (bit by bit) ons te settelen in onze nieuwe leefomgeving voor de komende drie maanden, maar ik heb na deze weken Chipata en de vier stenen muren van ons luxueuze appartement ook wel leren kennen. Donderdag (18 oktober) was het dan zover. Joe, onze Amerikaanse huisgenoot, zou vorig weekend naar zijn huis in Chikowa en maximaal drie van de groep mochten mee. Fabiënne, Suzanne en ik hadden als eerste onze vinger opgestoken.

Half 2 staan we klaar met onze zo veel mogelijk vol gepropte backpackjes. Nog even een flesje water vullen, want in de bush schijnt het nog veel warmer te zijn, dan het warme weer waar we nu zo langzamerhand aan gewend zijn geraakt. Daar is onze vaste taxidriver Isiah, die ons 100km buiten Chipata wil brengen, in ‘deep Zambia’, midden in de bush. Met onze bagage achterin gepropt, drie paar billen op de achterbank en Joe en Isiah voorin, hobbelen we richting Chikowa. De eerste tientallen kilometers gaan vlot over geasfalteerde wegen. Plotseling slaakt mijn buurvrouw een kreet van enthousiasme, die voor het eerst twee Zambiaanse apen op de weg ziet lopen. “Oh,” zegt Joe, “You’ll see much more ‘cheta’ in Chikowa!”
Als we een heuvel naderen, verandert de geasfalteerde weg ineens in een hobbelig zandpad, waar onze taxidriver even hard overheen scheurt als voorheen over het asfalt. Na een lange stuiterende en zweterige rit van ongeveer drie uur, langs uitgedroogde katoenplantages en droog gelegen rivieren, komen we aan in Chikowa. We zouden hier eigenlijk in het regenseizoen nog een keer moeten komen, om het verschil te zien tussen deze uitgedroogde bush en de dan volgestroomde rivieren en eindeloze groene bosschages.

Als we bij het huis aankomen staat Alex, Joe’s huisgenoot, ons al op te wachten. We worden kort rondgeleid en maken kennis met de buren. We nemen ook even een kijkje bij de voetbalwedstrijd die gaande is tussen het team van de school waar Alex lesgeeft, dat kampioen kan worden dit weekend, en het team dat onder hen staat.

Vrijdag kunnen we uitslapen tot half 8, waarna we ons gereed maken voor een wandeltocht langs de dorpjes van Chikowa. We lopen langs uitgedroogde zonnebloemvelden, katoenplantages en uitgebrande bomen (voor honing). Bij het eerste dorpje worden we hartelijk verwelkomd en krijgen we mango’s aangeboden. Onderweg naar het volgende dorpje worden we achtervolgd door een meute Zambiaanse kindertjes. Als we bij het tweede groepje huisjes aankomen, wordt er een ‘mpasa’ (rietenmat) voor ons onder de boom gelegd waar we op kunnen zitten. We maken kennis met de bewoners en we krijgen er een uitgebreide lunch met nsima, rape (groente), kip en aardappeltjes in tomatensaus. Met een volle maag lopen we naar het laatste dorpje, waar we als eerst een paar dronken mannen tegenkomen. We lopen naar een huisje waar een ouder echtpaar woont. Ze zitten naast het huisje op de grond maïs te pellen. Wij helpen een handje mee, maar met onze onervaren handelingen verschijnen er binnen de kortste keren blaren en sneetjes op onze handen. Na een tocht van acht uur komen we bekaf thuis. ’s Avonds vroeg op bed, want morgen gaat de wekker om zes uur voor onze volgende tocht door de bush.

Zaterdag zou een bekende van Joe ons naar de Hot Springs brengen, een heetwaterbron. “Bij het eerste ochtendlicht haal ik jullie op.” Dat neemt hij wel heel letterlijk, want nog voor onze wekker afgaat om vijf uur, staat hij al voor de deur. Na een wandeling van bijna twee uur langs allemaal kleine dorpjes, waar mensen op dit vroege tijdstip al druk aan het werk zijn, komen we aan bij een plek, waar heet water uit de heuvel een grote groene bosschage doet voeden. We genieten van onze meegebrachte mango’s, kijkend naar het borrelende water waar blauwe en rode libellen overheen vliegen. Achter ons horen we gefluister wat van een paar Afrikaantjes afkomstig blijkt te zijn. Als we een stukje verder lopen zien we moeders de was doen in het warme water en nog iets verder zijn kinderen aan het zwemmen. Als we met een dorstig gevoel terug lopen, stoppen we even bij een huisje boven op de heuvel waar we hartelijk worden verwelkomt met een kopje hete ‘tombwe’, een soort drinkbare rijstepap met veel suiker. Op de terugweg komen we ook nog langs een oudere vrouw, die ons allerlei lekker mango’s en bananen voorschotelt en als we niet bedanken zou ze zo nog een pan nsima voor ons klaarmaken. Verderop stoppen we ook nog even bij een waterpomp om ons flesje water te vullen en onze dorst te lessen. Zelfs op dit tijdstip van de dag, half tien, is het al bloedje heet. Na in totaal een tocht van zes uur komen we thuis waar we lunchen en de rest van de dag relaxen. ’s Avonds zijn we door de ‘fathers’ van de kerk in Chikowa uitgenodigd om pizza mee te eten.

Zondag is er ook geen gelegenheid om uit te slapen, omdat we ervoor hebben gekozen om de dienst van 06u. mee te maken, die een uur duurt, in plaats van de drie uur durende dienst van 09u. Maar ook van deze dienst krijgen we niet veel mee, omdat er wederom in Nyanja wordt gesproken.
’s Middags gaan we lunchen met de fathers. Drie andere gasten blijken maandag in de richting van Lusaka te vertrekken, waarbij ze langs Chipata gaan, en bieden ons een lift aan. Altijd beter dan een stuiterende taxi van ± €25,- en een uur langer onderweg. Helaas wel weer geen kans om uit te slapen, want ze komen ons de volgende ochtend om 05u. ophalen. Maar ons vroege opstaan wordt beloond met de mooiste zonsopgang die ik tot nu toe heb gezien, als we langs de horizon rijden met tussen de bomen door het uitzicht op een knalrode bol, die langzaam oranje en geel wordt en opstijgt naar zijn plekje hoog boven de aarde. In de open pick-up, om 05.30u, ervaar ik mijn eerste kippenvelmoment in Afrika. Maar na een uurtje voel ik plotseling een warme windvlaag en lijkt het alsof de temperatuur in een keer met 8°C is gestegen. Na een snel en iets minder hobbelig ritje van een uur en driekwartier komen we weer op bekend terrein in Chipata aan. Als we om 07u. ons appartementje binnen lopen zien we dat de andere groepsleden nog lekker in hun nest liggen. Maar wij hebben een bijzonder weekend achter de rug.


Independence day!

Woensdag ‘the 24th of October’ is het Onafhankelijkheidsdag in Zambia! ‘Meer dan 48 jaar geleden, in de tijd dat de Britten Noord-Rodhesië volledig in handen hadden, werden de Afrikanen als slaven behandeld. Zij gingen echter in verzet, richtten verschillende partijen op en zorgden ervoor dat, na jaren van uitbuiting en onderdrukking, de Federatie van toen in 1964 uiteenviel en Zambia uiteindelijk een onafhankelijke republiek werd.’

Vandaag zijn alle winkels dicht en de scholen gesloten. Er is één plek in Chipata waar deze dag al die schoolkindertjes, studenten, docenten, winkeliers en andere Zambianen zich hebben verzameld. Als we ’s ochtends om 09u bij het stadion van Chipata aankomen, zien we op afstand al, over de muren heen, de tribune gevuld met een grote menigte black people. Ook voor de ingang van het stadion is het één zwarte massa. We parkeren onze pick-up en wurmen ons door de mensenmassa heen het stadion binnen. We steken het grote uitgedroogde voetbalveld over dat is omringt met een van rood zand gemaakte atletiek baan (zonder een enkele witte streep). De overdekte tribune zit tot de nok toe vol. We zien op afstand nog één plekje waar we net met z’n negenen kunnen zitten, gelukkig in de schaduw. De zon is in de ochtend al zo fel dat we bijna medelijden krijgen met de bezoekers op de niet-overdekte tribune aan de overkant van het veld. Het duurt even voordat het spektakel begint. Ondertussen kijken we onze ogen uit naar de rennende kinderen over het veld en het langzaam binnenstromende publiek. Plotseling horen we in de verte een bekend ritmisch geluid. Een fanfare? In Zambia? Ja! Die hebben ze hier ook! Boven de muren van het stadion zien we enkele wandelende instrumenten uitsteken, die zich langzaam bewegen naar de ingang. Dan zien we als eerste in de optocht een groot korps cadetten van het Zambiaanse leger binnenkomen, achtervolgt door de in het felrood geklede fanfare. Dan worden we opnieuw verrast door de verschillende groepen marionetten die binnen lopen en de daar achter, van jong tot oud, gevolgde Zambiaanse scoutinggroepen! Ik had er nooit bij stil gestaan dat Zambia ook zulke activiteiten kent. Zo westers is dat helemaal niet..! Vervolgens sluiten allerlei verschillende groepen scholieren, verpleegkunde studenten en andere organisaties de optocht af. Als de optocht zijn ronde om het veld heeft gemaakt en tot slot plaats neemt op het gras zet de fanfare het Zambiaanse volkslied in en iedereen zingt uit volle borst mee. Ondertussen neemt een of andere hoge pief plaats op een verhoginkje, voor het midden van de overdekte tribune, waar hij vervolgens een voor ons - door het lawaai en de onbekende taal - onverstaanbare toespraak houdt. Ondertussen worden we vermaakt door het optreden van het leger, dat te allen tijde wil voorkomen dat de grote menigte kinderen, die geen plekje meer vinden op de tribune, op de renbaan plaats gaan nemen. Zal vast iets met de brandweerregels te maken hebben.. Na een half uurtje knikkebollen maakt hij plaats voor bijzondere optredens. De cadetten van het leger laten een paar van hun (met alle respect) ‘marskunstjes’ zien, evenals een taekwondogroep die zijn vechttrucks toont. Verder wordt er door een groep vrouwen gedanst op de door henzelf gezongen en met trommels begeleide muziek. Tot slot komen er een paar verklede ‘oer Zambianen’ ten tonele, die eveneens een stuk laten zien. Alleen zien we van dit laatste niet heel veel meer, omdat het een grote groep kinderen toch gelukt is dicht om de toneelspelers heen te komen staan. Inmiddels is de hoge pief met zijn kornuiten in dikke dure auto’s vertrokken. Het begint ook al lunchtijd te worden, dus besluiten we maar weer richting huis te gaan.

’s Middags maken we nog iets opmerkelijks mee. Peter had ons al verteld dat elk jaar de regentijd met zijn eerste regenbui verbazingwekkend genoeg op de 24e van oktober, Onafhankelijkheidsdag, begint. Nadat ik even was gaan liggen, word ik wakker van een hard gerommel dat van onweerswolken afkomstig blijkt te zijn. Onze tweede regenbui in Zambia is een feit.
En omdat het vandaag een feestdag is besluiten we voor het avondeten lekkere pizza’s te bestellen bij de enige pizzaboer die vandaag wel open is. We zijn inmiddels bekend bij haar: “the students, right?”

Dat waren weer een paar bijzondere dagen. Elke dag is eigenlijk bijzonder, maar niet (zo spectaculair) om over naar huis te schrijven… Nee, ik bedoel jullie zouden leesmoe worden als ik elke minuut van de dag zou beschrijven en bovendien heb ik dan niets meer over om te vertellen als ik thuis ben!
Wat verder nog wel even noemenswaard is, is het feit dat gisteren toch echt de regentijd is begonnen! Na Independence Day hebben we het nog een weekje droog gehouden, maar gisteren begon het gedonder en gebliksem en het regende ‘cats and dogs’, van een uur of drie in de middag tot vanmorgen vroeg. Even had ik het gevoel dat ik in Noord-Frankrijk op de camping zat.. Ik sta er nog steeds versteld van dat het in Afrika kan regenen.
Oja, en gisteren (30-10) heeft onze Amerikaan Halloween bij ons geïntroduceerd. Leuk, hoor… maar wij zullen hem overtreffen op 11-11 met onze lampionnen! En vandaag is Suzanne jarig (verpleegkundestudent), onze eerste en enige verjaardag die we vieren hier in Zambia. En hebben haar even flink in het zonnetje (achter de regenwolken) gezet! Zo meteen lekker uit eten bij Chefs Pride :-)

Liefs!

Ps. Ik reageer niet echt rechtstreeks op jullie reacties, maar wil wel even kwijt dat ik het super leuk vind om ook van jullie te horen en dat jullie het leuk vinden mijn verhalen te lezen:-) Keep on going, dan doe ik dat ook! ;-)